De duiven zijn weliswaar in het bouwen van hun nest geen kunstenaars. Daar waar wij in de natuur zoveel voorbeelden ontwaren van schoonheidszin of kunstliefde der vogels bij het bouwen van hun verblijf, van dien aard is er niets te vinden bij onze reisduiven, want zij bepalen zich tot het hoogstnodige.
Inderdaad liefhebbers, onze reisduiven zijn nu precies niet die schitterende bouwmeesters zoals wij die vooral vinden bij de insectenetende vogels, en toch, is er een enorm verschil tussen het ene duivenkoppel en het andere. Wij hebben allemaal op, ons hok reeds kunnen vaststellen dat er een merkbaar verschil bestaat in de liefde die de duiven koesteren voor het nest. Meestal horen wij spreken over doffers die vooral nest dragen, meer uitgesproken dan de duivinnen, vooral in de periode van het nestjagen. Na het lopen en koersen achter het wijfje tot het zich bij de omstandigheden neerlegt en onderdanig in de nestbak verblijft, pas dan zal de doffer eraan denken van nestmateriaal te verzamelen. Hebben wij echter te maken met een tamelijk jaloerse klepper, dan komt er van dit nest dragen niet veel terecht en hierbij zou ons oordeel over deze duif wel eens verkeerd kunnen zijn.
Het is mij al dikwijls opgevallen dat er een groot verschil bestaat in het tijdstip van nestdragen. Hoe heviger de doffer achter zijn duivin aanzit, hoe minder tijd hij zich gunt om met dit nestdragen een aanvang te nemen. Daarom heb ik de gewoonte van juist daar een handje toe te steken. Ten eerste haal ik bij de dierenhandel een malse pres erwtenstro. door de totale mechanisatie bij het oogsten is dit stro al tamelijk soepel gemaakt door de machine. Dan leg ik zelf wat strooisel in elke nestpan. Niet van meetaf aan, neen, ik doe er wat stro in na vier, vijf dagen. Als ik gewaar word dat de eerste eitjes zullen gelegd worden. Ik geef dan aan elke duif wat strooisel in de pan zelf.
Om echter het nestdragen te bevorderen of om er de aanleiding toe te geven leg ik heel wat erwtenstro op het hok langsheen de wanden, omdat ik het natuurlijke nestdragen toch nog altijd in de hand wil werken en stimuleren.
Het is dan merkwaardig van vast te stellen dat bepaalde doffers er onmiddellijk gebruik van maken en dat de meest ongedurige er zich de tijd niet voor gunnen. Het is bij deze al te jachtige duiven dat ik dan na enkele dagen zelf een minimum aan stro in de nestpan deponeer. Nu ga ik u niet doen afwijken van uw eigen systeem, verre van daar, er zijn vele soorten strooisel die best geschikt zijn voor onze duiven, alhoewel ik de voorkeur geef aan mals erwtenstro.
Ik heb absoluut niets tegen de publiciteit ten voordele van tabakstelen ik heb ook het minste bezwaar tegen lange dennennaalden die ik zelfs uitstekend vind. Zelfs zijn er liefhebbers die gebruik maken van wat witzand in een houten pan, waarom niet, met houten schotels heb ik het zelf al eens gezien, zonder strooisel, elk doet ermee wat hij wil, maar ik hou het persoonlijk bij mijn malse erwtenstro, gehakt of gesneden op lengten van om en bij de tien centimeter.
Wat nu bij dit alles wel zeer merkwaardig is, is het feit dat, als eens de eerste eitjes gelegd zijn, er heel wat duivinnen zijn die beginnen nest te dragen terwijl de doffer op de broed zit. Uiterst opvallend is hierbij dat deze duivinnen er van alles en nog wat bij aansleuren, tot de meest ongelooflijke dingen zelfs en voornamelijk als ze vrijuit mogen vliegen. bij mij gaan ze op zoek naar berkentakjes in het bos en ze sleuren zelfs takken van om en bij de halve meter aan. Dit in die mate dat ik moet ingrijpen en de nestbakken moet opruimen omdat er hele stapels takken verzameld worden zodat het nest er als een totale warboel uitziet.
Dergelijke doffers en duivinnen mag u altijd een goed punt geven op hun blaadje en er de bedenking bij maken, dat het wel eens interessant zou kunnen zijn van deze duivinnen eens te testen en te spelen op een neststand. Ja van zodra ze met verse eitjes in de pan liggen. ik suggereer het maar om er uw aandacht op te vestigen dat het wel eens nuttig kan zijn van notitie te nemen van deze duiven die er meer werk en zorg van maken om het nest op te bouwen dan andere. Ik merkte dus reeds meermaals op dat het niet altijd de doffer is die het meeste zorg heeft voor de opbouw van het nest.
Hierbij nog een opmerking. maar die is dan geldig voor het najaar: dezelfde duiven brengen hele stapels bladeren aan tijdens de fok van de najaarsjongen . Er zijn soms koppels waar ik makkelijk een kleine emmer verdorde bladeren moet verwijderen. regelmatig om de twee a drie dagen tijdens de broed. Er zijn er die van geen ophouden weten en die nestdragen tot ze reeds met kleine jongen liggen.
Daarom wil ik wel bevestigend antwoorden op de vraag of onze duiven veel zorg besteden aan de bouw van een nest. Veel zin voor schoonheid hebben ze evenwel niet en toch zijn er die vooral van de berkentakjes een aardige bodem weten te vlechten. Natuurlijk is dit nog niet te vergelijken met de werkelijke "kunstenaars uit bos en heide." Maar ik wou er toch wel eens de aandacht op vestigen dat onze reisduiven wel degelijk verwoede nestdragers kunnen zijn als wij ze er maar de gelegenheid toe geven.
Het zijn soms ook behendige nestrovers, die heb je ook wel al op het hok bemerkt, duiven die het nest van een gebuur gaan plunderen. Dat zijn de gevaarlijke klanten op het hok, ja hoor, want het zijn juist deze die tijdens de eerste week van het broeden de zo gevreesde vechtpartijen uitlokken met een eierkoek als resultaat. Deze duiven geven wij best gelegenheid tot nestdragen door stro of wat anders ter beschikking te stellen, ja door rechtstreeks materiaal te leggen in deze nestbakken.
Er zijn zoveel kleine dingen die we met een beetje goede wil kunnen opmerken, als wij ons de tijd gunnen van er ook eens rustig op toe te kijken als onze duiven aan de kweek toe zijn. De meeste liefhebbers hebben wel veel aandacht voor het gebeuren van zodra er jongen zijn geboren worden. Maar we hebben daartegenover soms te weinig aandacht tijdens het nestjagen. En ik ben niet echt de enige pennenlikker om dit te zeggen en om dit te staven.
MDS